Nguyên nhân hình thành căn bệnh ung thư là gì?

Ung thư là một trong những căn bệnh nguy hiểm và là nguyên nhân gây tử vong lớn thứ hai thế giới theo thống kê của WHO năm 2015. Có rất nhiều loại ung thư khác nhau đều có chung một nguyên nhân hình thành căn bản. Vậy nguyên nhân hình thành căn bệnh ung thư là gì?
 

Nguyên nhân và cơ chế phát sinh bệnh ung thư là gì?

1. Nguyên nhân phát sinh ung thư

Cơ thể con người được cấu tạo từ nhiều tế bào khác nhau. Các tế nào sau khi sinh ra sẽ tăng sinh và hoạt động liên tục để thực hiện nhiệm vụ của mình. Sau đó, khi chúng bị tổn thương hoặc lão hóa, cơ thể sẽ kiểm soát và tiến hành loại bỏ đồng thời sản sinh ra những tế bào mới. Quá trình này lặp đi lặp lại liên tục trong cơ thể con người. Tuy nhiên vì một số lý do nào đó, các tế bào già cỗi thoát khỏi sự kiểm soát và loại bỏ của cơ thể. Lúc này chúng liên tục phân chia một cách không thể kiểm soát và về lâu dài sẽ tích lũy tạo thành khối u gây chèn ép, hủy hoại cơ quan nơi chúng sinh trưởng. Các khối u này có thể là u lành tính – không di chuyển đến các bộ phận khác hoặc là u ác tính – di chuyển và gây ảnh hưởng xấu đến các cơ quan khác. Quá trình di chuyển của u ác tính được gọi là quá trình di căn. Và u ác tính được gọi là ung thư.

2. Cơ chế hình thành bệnh ung thư

Nếu như nguyên nhân hình thành bệnh ung thư là do sự phân chia mất kiểm soát của các tế bào lão hóa hoặc tổn thương thì cơ chế hình thành căn bệnh này chính là do sự đột biến hay biến đổi của gen. Cụ thể hơn, cơ thể người có nhiều loại gen khác nhau, trong đó có hai nhóm được gọi là gen tiền ung thư và gen ức chế ung thư. Các gen tiền ung thư có nhiệm vụ truyền thông tin “tiến hành phân bào” đến các tế bào để chúng phân chia trong khi nhóm gen ức chế ung thư có nhiệm vụ truyền thông tin “ngừng phân bào” khi nhận thấy có sự hư hỏng để tế bào ngừng phân chia đồng thời kích hoạt quá trình sửa chữa tế bào. Các gen này hoạt động điều hòa, nhịp nhàng với nhau để duy trì hoạt động bình thường của cơ thể. Còn khi bị đột biến, các gen tiền ung thư truyền thông tin quá mức đến các tế bào và khiến chúng phân chia một cách nhanh chóng để trở thành gen ung thư trong khi các gen ức chế ung thư bị bất hoạt hoặc mất khả năng truyền thông tin và tế bào cứ thế phân chia liên tục không ngừng.

Bên cạnh đó, có thể thấy rằng ung thư chỉ hình thành khi cả gen tiền ung thư và gen ức chế ung thư đều bị đột biến. Bởi nếu chỉ gen tiền ung thư bị đột biến, gen ức chế ung thư vẫn sẽ có khả năng ngăn chặn sự phân chia tế bào đồng thời kích hoạt chương trình sửa chữa. Còn nếu chỉ gen ức chế ung thư bị đột biến thì sự phân chia và chết đi của tế bào vẫn bình thường và không gây ra bệnh.

Quá trình hình thành khối u và phát triển bệnh ung thư

Thực chất không phải loại ung thư nào cũng xuất hiện khối u, chẳng hạn như bệnh bạch cầu. Tuy nhiên u được xem là dấu hiệu sớm nhất để nhận biết ung thư. Quá trình hình thành u và phát triển căn bệnh ung thư sẽ trải qua những giai đoạn sau:

► Giai đoạn khởi phát: Khi các tế bào tiếp xúc với nguồn gây đột biến sẽ bị biến đổi chỉ trong vòng vài giây và không thể bị đảo ngược. Trong cuộc đời của một cơ thể người sẽ trải qua nhiều lần biến đổi nhưng chỉ có một số ít gây ra ung thư. Số còn lại có thể không tiến triển hoặc bị vô hiệu hóa cũng như chết đi.

► Giai đoạn tăng trưởng, chuyển biến: Gen bắt đầu có sự thay đổi và tế bào khởi phát bắt đầu tăng sinh. Tuy nhiên quá trình tăng sinh còn diễn ra ở quy mô nhỏ và tại một mô nào đó.

► Giai đoạn lan tràn: Quá trình tăng sinh bắt đầu phát triển ngoài tầm kiểm soát, các tế bào ung thư bắt đầu tụ lại thành một khối u. Trong khối u có thể chứa từ 100 – 1 triệu tế bào tuy nhiên quy mô của nó vẫn còn rất nhỏ và chưa thể nhận biết bằng các phương pháp phân tích.

► Giai đoạn tiến triển: Đây là quá trình khối u bắt đầu tăng kích thước một cách nhanh chóng và đã có thể phát hiện được dựa vào các xét nghiệm.

► Giai đoạn di căn: Các tế bào ung thư bắt đầu lan sang các khu vực khác. Có thể theo đường máu, mạch bạch huyết hoặc qua các màng phúc mạc, thanh mạc (màng bao bọc các bộ phận trong bụng).

Trên đây là một số thông tin về căn bệnh ung thư mà 24h Tin chúng tôi muốn chia sẻ đến các bạn. Hi vọng sau khi tham khảo bài viết, các bạn có thể nắm được cơ chế và nguyên nhân hình thành bệnh ung thư là gì? Các giai đoạn phát triển của u và bệnh ung thư ra sao từ đó tập cho mình và người thân trong gia đình một thói quen sống khoa học nhằm phòng tránh, ngăn ngừa căn bệnh nguy hiểm này một cách hiệu quả nhất.